āļŠāļīāļāļāđāļēāļāļĢāļ°āļĄāļāđāļāđāļāļāļąāđāļāđāļŦāļĨāđāļāļāļĢāļąāļāļĒāļēāļāļĢāļāļēāļŦāļēāļĢāļāļāļāđāļĨāļ āđāļĨāļ°āđāļāđāļāļŠāļīāļāļāđāļēāļāļĩāđāļāļąāļāđāļāļĨāļ·āđāļāļāđāļĻāļĢāļĐāļāļāļīāļāđāļāļŦāļĨāļēāļĒāļāļĢāļ°āđāļāļĻ āļĢāļ§āļĄāļāļąāđāļāļāļĢāļ°āđāļāļĻāđāļāļĒ āļāļĒāđāļēāļāđāļĢāļāđāļāļēāļĄ āļāļ§āļēāļĄāļāđāļāļāļāļēāļĢāļāđāļēāļāļāļēāļŦāļēāļĢāļāļąāđāļ§āđāļĨāļāđāļāļīāđāļĄāļāļķāđāļāļāļĒāđāļēāļāļĄāļēāļāļāļļāļāļ§āļąāļ āļāļĢāļ°āļāļāļāļāļąāļāļāļēāļāļāļēāļĢāļāļ§āļāļāļļāļĄāđāļāļāļēāļāļāļ·āđāļāļāļĩāđ āļāļģāđāļŦāđāđāļāļīāļāļāļēāļĢāļāļģāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāđāļāļīāļāļāļģāļĨāļąāļāļāļĨāļīāļāļāļāļāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģ (Overfished) āđāļĨāļ°āļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāđāļāļīāļāļĻāļąāļāļĒāļ āļēāļāđāļĨāļ°āđāļāļīāļāļāļāļēāļ (Overcapacity and Overfishing) āļŠāđāļāļāļĨāđāļŦāđāļāļĢāļąāļāļĒāļēāļāļĢāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģāļāļēāļāļāļ°āđāļĨāļāļđāļāļāļģāļĨāļēāļĒāđāļĨāļ°āļĄāļĩāļāļĢāļīāļĄāļēāļāļĨāļāļĨāļāļāļĒāđāļēāļāļĢāļ§āļāđāļĢāđāļ§
āļāļāļīāļāļāļēāļĢāļąāļāļĄāļāļāļĢāļĩāđāļāļŪāļē (Doha Ministerial Declaration, 2001) āđāļĨāļ°āļāļāļīāļāļāļēāļĢāļąāļāļĄāļāļāļĢāļĩāļŪāđāļāļāļāļ (Hong Kong Ministerial Declaration, 2005) āļāļģāļŦāļāļāđāļŦāđāļāļēāļĢāđāļāļĢāļāļēāļĢāļāļāđāļāļŪāļē āļāļĢāļāļāļāļĨāļļāļĄāļāļēāļĢāđāļāļĢāļāļēāļāļąāļāļāļģāļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļ (Fisheries Subsidies) āđāļāļ·āđāļāļŠāļĢāđāļēāļāļāļāļāļāļīāļāļēāļ§āđāļēāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĢāļ°āđāļ āļāđāļāļāļĩāđāļāļĢāļ°āđāļāļĻāļŠāļĄāļēāļāļīāļ WTO āļŠāļēāļĄāļēāļĢāļāļāļģāđāļāļīāļāļāļēāļĢāđāļāđāļŦāļĢāļ·āļāđāļĄāđāđāļāđ āđāļāđāļāļāļāļāļĩāđāļĄāļĩāļŠāļ āļēāļāļāļąāļāļāļąāļāļāļąāļāđāļāļ āđāļāđāļĒāļąāļāļāļāļĄāļĩāļāļ§āļēāļĄāļĒāļ·āļāļŦāļĒāļļāđāļāđāļŦāđāđāļāđāļāļĢāļ°āđāļāļĻāļāļģāļĨāļąāļāļāļąāļāļāļēāđāļĨāļ°āļāļĢāļ°āđāļāļĻāļāļąāļāļāļēāļāđāļāļĒāļāļĩāđāļŠāļļāļ (LDCs) āļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāļāļĩāđ āļĄāļĩāđāļāđāļēāļŦāļĄāļēāļĒāļŦāļĨāļąāļāđāļāļāļēāļĢāļŦāđāļēāļĄāđāļŦāđāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĩāđāđāļāđāļāļāļąāļāļāļĢāļēāļĒāļāđāļāļāļĢāļąāļāļĒāļēāļāļĢāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģāđāļāļāļ°āđāļĨ āļŠāđāļāđāļŠāļĢāļīāļĄāļāļēāļĢāļāļģāļāļĢāļ°āļĄāļāđāļāļāļĒāļąāđāļāļĒāļ·āļ āļĢāļąāļāļĐāļēāļāļ§āļēāļĄāļĄāļąāđāļāļāļāļāđāļēāļāļāļēāļŦāļēāļĢ (Food Security) āđāļĨāļ°āļĒāļāļĢāļ°āļāļąāļāļāļĩāļ§āļīāļāļāļĢāļ°āļāļēāļāļāļāļĩāđāđāļāļĩāđāļĒāļ§āļāđāļāļāļāļąāļāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļąāđāļ§āđāļĨāļ āļāļāļāļāļēāļāļāļĩāđ āļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđ WTO āļāļģāļĨāļąāļāļāļąāļāļāļģāļāļķāđāļāļĒāļąāļāļŠāļāļāļāļĨāđāļāļāļāļąāļāđāļāđāļēāļŦāļĄāļēāļĒāļāļēāļĢāļāļąāļāļāļēāļāļĩāđāļĒāļąāđāļāļĒāļ·āļāļāļāļāļŠāļŦāļāļĢāļ°āļāļēāļāļēāļāļī (Sustainable Development Goals: SDGs) āļāđāļ 14.6 āļāļĩāđāļĄāļĩāđāļāđāļēāļŦāļĄāļēāļĒāļŦāđāļēāļĄāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāļāļģāđāļāļŠāļđāđāļāļēāļĢāļāļģāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāđāļāļīāļāļĻāļąāļāļĒāļ āļēāļāđāļĨāļ°āđāļāļīāļāļāļāļēāļ āļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāļāļģāđāļāļŠāļđāđāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāļāļīāļāļāļāļŦāļĄāļēāļĒ āļāļēāļāļāļēāļĢāļĢāļēāļĒāļāļēāļ āđāļĨāļ°āļāļēāļāļāļēāļĢāļāļ§āļāļāļļāļĄ (Illegal, Unreported and Unregulated Fishing : IUU) āļāļĨāļāļāļāļāļāļĢāļ°āļŦāļāļąāļāļāļķāļāļāļ§āļēāļĄāļŠāļģāļāļąāļāļāļāļāļāļēāļĢāļāļāļīāļāļąāļāļīāļāļĩāđāđāļāđāļāļāļīāđāļĻāļĐāđāļĨāļ°āđāļāļāļāđāļēāļāļāļĒāđāļēāļāđāļŦāļĄāļēāļ°āļŠāļĄāđāļĨāļ°āļĄāļĩāļāļĢāļ°āļŠāļīāļāļāļīāļāļĨāļŠāļģāļŦāļĢāļąāļāļāļĢāļ°āđāļāļĻāļāļģāļĨāļąāļāļāļąāļāļāļēāđāļĨāļ°āļāļąāļāļāļēāļāđāļāļĒāļāļĩāđāļŠāļļāļ
āļāļēāļāļāđāļāļĄāļđāļĨ UN Food and Agriculture Organization āļāļąāļāļāļļāļāļąāļāļĄāļĩāļāļēāļĢāļāļąāļāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģāđāļāļīāļāļāļģāļĨāļąāļāļāļĨāļīāļāđāļĨāļ°āļāļĢāļąāļāļĒāļēāļāļĢāļāļāļāļĒāļđāđāđāļāļŠāļ āļēāļ§āļ° Overfished āļāļ§āđāļēāļĢāđāļāļĒāļĨāļ° 34[1] āļŠāđāļāļāļĨāđāļŦāđāļāļģāļāļ§āļāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģāļāļąāđāļ§āđāļĨāļāļĄāļĩāļāļ§āļēāļĄāđāļŠāļĩāđāļĒāļāļāļĩāđāļāļ°āļĨāđāļĄāļŠāļĨāļēāļĒ āđāļāļ·āđāļāļāļāļēāļāļĄāļĩāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģāđāļāļīāļāđāļŦāļĄāđāļāļāđāļāļāđāļĄāđāļāļąāļāļāļģāļāļ§āļāļāļĩāđāļāļđāļāļāļąāļ āļāļķāđāļāļŦāļēāļāđāļĄāđāđāļĢāđāļāđāļāđāļāļąāļāļŦāļē āļāļ§āļēāļĄāđāļāđāļāļāļĒāļđāđāļāļāļāļāļēāļ§āļāļĢāļ°āļĄāļāļāļ§āđāļē 39 āļĨāđāļēāļāļāļ[2] āļāđāļāđāļāļāđāļāđāļĢāļąāļāļāļĨāļāļĢāļ°āļāļ āđāļāļ·āđāļāļāļāļēāļāļāļ°āđāļĄāđāđāļŦāļĨāļ·āļāļāļĨāļēāđāļāļāļ°āđāļĨāđāļŦāđāļāļąāļāļāļĩāļāļāđāļāđāļ āļāļąāļāļāļąāđāļ āļāļķāļāļĄāļĩāļāļ§āļēāļĄāļāļģāđāļāđāļāļāļĒāđāļēāļāļĄāļēāļāļāļĩāđāļāļļāļāļāļĢāļ°āđāļāļĻāļāļ°āļāđāļāļāļāļĒāļēāļĒāļēāļĄāđāļŦāđāļāļēāļĢāļāļąāļāļāļģāļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĢāļ°āļŠāļāļāļ§āļēāļĄāļŠāļģāđāļĢāđāļāđāļŦāđāđāļāđ
āļāļĢ. āđāļāđāļāđāļāļāļĩ āđāļāļāļāļāđāļ-āļāļīāđāļ§āļĩāļĒāļĨāļē (Ngozi Okonjo-Iweala) āļāļđāđāļāļģāļāļ§āļĒāļāļēāļĢ WTO āļāļāļāļąāļāļāļļāļāļąāļāļāļĩāđāđāļāļīāđāļāđāļāđāļēāļĢāļąāļāļāļģāđāļŦāļāđāļāđāļĄāļ·āđāļāļ§āļąāļāļāļĩāđ 1 āļĄāļĩāļāļēāļāļĄ 2021 āđāļĨāđāļāđāļŦāđāļāļāļķāļāļāļ§āļēāļĄāļŠāļģāļāļąāļāļāļāļāļāļĢāļ°āđāļāđāļāļāļąāļāļŦāļēāļāļĩāđāđāļāļīāļāļāļēāļāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāđāļāđāļāļāļąāļāļāļĢāļēāļĒāļāđāļāļāļĢāļąāļāļĒāļēāļāļĢāļŠāļąāļāļ§āđāļāđāļģ āđāļāđāđāļāđāļēāļāļāļāļĢāļ°āļāļēāļāļāļēāļĢāđāļāļĢāļāļēāļāļēāļĢāđāļāļĢāļāļēāļāļąāļāļāļģāļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļ (āļāļēāļĒāļāļēāļāļāļīāļāļēāđāļ āļ§āļīāļĨ (Santiago Wills) āđāļāļāļāļąāļāļĢāļĢāļēāļāļāļđāļāđāļĨāļ°āļāļđāđāđāļāļāļāļēāļ§āļĢāļāļāļāļāļĢāļ°āđāļāļĻāđāļāļĨāļāļĄāđāļāļĩāļĒāļāļĢāļ°āļāļģ WTO) āļĢāļ§āļĄāļāļķāļāļāļāļāđāļāļĢ NGOs āļāđāļēāļ āđ āđāļāļ·āđāļāļŠāļĢāđāļēāļāļāļ§āļēāļĄāļĄāļąāđāļāđāļāļ§āđāļē WTO āļāļ°āđāļŦāđāļāļ§āļēāļĄāļŠāļģāļāļąāļāļāļąāļāļāļēāļĢāđāļāļĢāļāļēāļāļąāļāļāļĨāđāļēāļ§ āđāļāļĒāļāļĢ. āđāļāđāļāđāļāļāļĩāļĢāļ°āļāļļāļ§āđāļē âāļāļķāļāđāļ§āļĨāļēāđāļĨāđāļ§āļāļĩāđāļāļĢāļ°āđāļāļĻāļŠāļĄāļēāļāļīāļāļāđāļāļāļŦāļēāļāđāļāļāļāļĨāļāļĢāđāļ§āļĄāļāļąāļāđāļāļ·āđāļāļĢāđāļ§āļĄāļāļąāļāļāļģāļāļ§āļēāļĄāļāļāļĨāļāđāļāļ·āđāļāļāļģāļŦāļāļāļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāđāļāļāļēāļĢāļāļģāļāļĢāļ°āļĄāļāđāļāļ·āđāļāļĢāļąāļāļĐāļēāļāļĢāļąāļāļĒāļēāļāļĢāļāļēāļāļāļ°āđāļĨâ[3]
āļāļēāļāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļāļļāļĄāļĨāđāļēāļŠāļļāļāļĢāļ°āļŦāļ§āđāļēāļāļ§āļąāļāļāļĩāđ 15 â 19 āļĄāļĩāļāļēāļāļĄ 2021[4] āļŠāļĄāļēāļāļīāļ WTO āđāļāđāļŦāļēāļĢāļ·āļāđāļāļĩāđāļĒāļ§āļāļąāļāļāļāļĢāļ°āđāļāļĩāļĒāļāļāļēāļĢāļŦāđāļēāļĄāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĩāđāļŠāđāļāđāļŠāļĢāļīāļĄāļāļēāļĢāļāļģāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĩāđāđāļāļīāļāļĻāļąāļāļĒāļ āļēāļāđāļĨāļ°āđāļāļīāļāļāļāļēāļ āļāļēāļĢāđāļāļīāļāđāļāļāļēāļŠāđāļŦāđāļ āļēāļāļĢāļąāļāļŠāļēāļĄāļēāļĢāļāđāļŦāđāļāļ§āļēāļĄāļāđāļ§āļĒāđāļŦāļĨāļ·āļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļ·āđāļāļāđāļēāļāļŦāļĢāļ·āļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļāļēāļāđāļĨāđāļ āļĢāļ§āļĄāļāļķāļāļāļēāļĢāļŠāđāļāđāļŠāļĢāļīāļĄāļāļ§āļēāļĄāđāļāļĢāđāļāđāļŠāļāļāļāđāļāļĢāļāļāļēāļĢāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļ āļāļąāđāļāļāļĩāđāļāļģāļŦāļāļāļāļēāļĢāļāļĢāļ°āļāļļāļĄāđāļāļ·āđāļāđāļāļĢāļāļēāļāļąāļāļāļģāļāļ§āļēāļĄāļāļāļĨāļāļāļļāļāļŦāļāļļāļāļāļĢāļ°āļĄāļāļāļĢāļąāđāļāļāđāļāđāļāļāļ°āļāļąāļāļāļķāđāļāđāļāļāđāļ§āļāļŠāļąāļāļāļēāļŦāđāļāļĩāđ 3 āļāļāļāđāļāļ·āļāļāđāļĄāļĐāļēāļĒāļ[5]
Reference
[1] https://www.wto.org/english/tratop_e/rulesneg_e/fish_e/fish_intro_e.htm
[2] https://www.wto.org/english/tratop_e/rulesneg_e/fish_e/fish_intro_e.htm
[3] https://www.wto.org/english/news_e/news21_e/fish_01mar21_e.htm
[4] https://www.wto.org/english/news_e/news21_e/fish_19mar21_e.htm
[5] https://www.wto.org/english/news_e/news21_e/fish_19mar21_e.htm