ตอนที่ 4 : บทพิสูจน์ของ WTO ตลอด 25 ปี
ตอนที่ 4 : บทพิสูจน์ของ WTO ตลอด 25 ปี
ตลอด 25 ปีที่ผ่านมา WTO ได้ช่วยเปลี่ยนความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ รวมทั้งสร้างและปรับปรุงกฎเกณฑ์สำหรับการค้าสินค้าและบริการทั่วโลก ซึ่งเอื้อให้กิจกรรมการค้าระหว่างประเทศเติบโตขึ้นอย่างมาก โดยนับตั้งแต่ปีพ.ศ 2538 มูลค่าการค้าโลกเพิ่มขึ้นมากกว่าสี่เท่า ในขณะที่ปริมาณการค้าโลกก็ได้ขยายตัว 2.7 เท่า มากกว่าการขยายตัวของ GDP โลกในช่วงเวลาเดียวกันกว่าสองเท่า ประเทศสมาชิก WTO มีอัตราภาษีเฉลี่ยลดลงเกือบครึ่งหนึ่งจาก 10.5% เป็น 6.4% นอกจากนี้ WTO ยังก่อให้เกิดการเชื่อมโยงทางการค้ามากขึ้น โดยปัจจุบันห่วงโซ่มูลค่าโลกคิดเป็นเกือบ 70% ของการค้าสินค้าทั้งหมด ตลอดจนช่วยให้อัตราความยากจนลดลงจนอยู่ในระดับต่ำสุดในรอบ 70 ปี
แม้ว่าที่ผ่านมา WTO จะบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อการค้า เศรษฐกิจ และการพัฒนาของประเทศสมาชิก แต่ในขณะเดียวกันโลกก็มีการพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้งเช่นกัน ทำให้สภาวะเศรษฐกิจและการค้าโลกแตกต่างไปจากเมื่อปีพ.ศ. 2538 อย่างมาก โครงสร้างและกระบวนการเดิมของ WTO จึงอาจไม่สามารถก่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์กรได้อีกต่อไป
เมื่อคำนึงถึงสภาวะปัจจุบันของโลกในมิติต่างๆ WTO จึงมีความจำเป็นที่จะต้องดำเนินการปฏิรูปองค์กรเพื่อให้ตอบสนองพันธกิจ ให้มีประสิทธิภาพ มีความยืดหยุ่น และสอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของโลกมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการเสริมสร้างประสิทธิภาพในการดำเนินงานด้านความโปร่งใสและการกำกับดูแลการค้าโลก การเพิ่มประสิทธิภาพให้กับกระบวนการเจรจาและการจัดทำกฎเกณฑ์การค้าที่ทันสมัยยิ่งขึ้นในลักษณะที่มีความสมดุลและเป็นธรรม และการเสริมสร้างศักยภาพให้กับประเทศสมาชิกอย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เพื่อให้สามารถเข้ามามีส่วนร่วมและรับประโยชน์สูงสุดจากการค้าโลก ตลอดจนช่วยให้สามารถเพิ่มความรับผิดชอบต่อระบบการค้าพหุภาคีและดำเนินการตามพันธกรณี WTO ได้อย่างครบถ้วนยิ่งขึ้น โดยการปฏิรูปดังกล่าวต้องได้รับความร่วมมือจากประเทศสมาชิกทั้งหมด และสำนักเลขาธิการ WTO
นอกจากนี้ WTO ยังต้องมีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูเศรษฐกิจโลกจากสถานการณ์วิกฤต COVID-19 โดยในเบื้องต้น WTO ต้องคงไว้ซึ่งความเชื่อมั่นต่อห่วงโซ่อุปทานโลกและตลาดเสรี ให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมั่นใจได้ว่าสามารถเข้าถึงผลิตภัณฑ์สำคัญ เช่น เวชภัณฑ์ อุปกรณ์ทางการแพทย์ และอาหาร ได้อย่างรวดเร็ว โดยปัจจัยสำคัญคือการยึดมั่นกฎเกณฑ์การค้าโลกการพึ่งพา และการร่วมมือซึ่งกันและกันเพื่อสร้างเสถียรภาพทางการค้า ซึ่งจะเป็นพื้นฐานสำหรับการลดผลกระทบและเร่งการฟื้นฟูเศรษฐกิจการค้าโลกอย่างยั่งยืนต่อไป
ทั้งนี้ การดำเนินการเพื่อปรับปรุงและเสริมสร้าง WTO จะต้องไม่ลืมหลักการขององค์กรที่ยึดถือมาตั้งแต่ต้น คือ การไม่เลือกปฏิบัติ ความยั่งยืน ความคาดการณ์ได้ การส่งเสริมการพัฒนา และความเป็นธรรมทางการค้า รวมทั้งความก้าวหน้าในการเปิดเสรีทางการค้า ล้วนเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นมากขึ้นกว่าเดิมเพื่อดึงเศรษฐกิจโลกออกจากวิกฤตในปัจจุบัน